Historia Katedry

Katedra Arabistyki i Islamistyki Uniwersytetu Warszawskiego jest największym centrum badań w zakresie arabistyki i islamistyki w Polsce. Tradycja badań, a zwłaszcza studiów orientalistycznych na UW nie sięga zbyt głęboko w czasie, Instytut Orientalistyczny powstał dopiero w 1932 roku. Badania arabistyczne rozwinęły się wraz z przybyciem do Warszawy absolwenta Uniwersytetu Jagiellońskiego Józefa Bielawskiego, ucznia „ojca” polskiej arabistyki prof. Tadeusza Kowalskiego (UJ).

W 1958 roku J. Bielawski rozpoczął pracę w Katedrze Turkologii IO UW. Z początku arabistyka połączona była z pokrewnymi dziedzinami – turkologią i iranistyką. Dzięki staraniom J. Bielawskiego w 1964 roku powołana została w IO UW nowa jednostka – Katedra Arabistyki, a co za tym idzie, arabistyka uzyskała samodzielny byt.
1 kwietnia 1969 roku, w wyniku politycznej zawieruchy w Polsce, nazwa jednostki została zmieniona na Zakład Arabistyki i Islamistyki. Dodatkowo pozwolono rozszerzyć zakres badań o islamistykę. Niestety w 1973 roku w wyniku kłopotów kadrowych IO UW arabistyka została włączona do Zakładu Bliskiego Wschodu i Afryki, którego pracami także kierował prof. J. Bielawski. Warto podkreślić, że to właśnie arabistyka była w tym okresie największą jednostką IO UW.
W 1977 roku Zakład Bliskiego Wschodu i Afryki zmienił nazwę na Zakład Bliskiego Wschodu i Maghrebu, ponieważ afrykanistom udało się stworzyć własny Zakład Języków i Kultur Afryki. 1 marca 1979 roku, w wyniku decyzji politycznej Kolegium Dziekańskiego Wydziału Filologii Obcych UW, prof. J. Bielawski został usunięty ze stanowiska Kierownika ZBWiM, a jego funkcję przejął na krótko semitysta – prof. Witold Tyloch.
W roku akademickim 1980/1981 Kierownikiem arabistyki została prof. Krystyna Skarżyńska-Bocheńska, pierwsza magistrantka J. Bielawskiego oraz powrócono do nazwy Zakład Arabistyki i Islamistyki. Następnie funkcję Kierownika ZAiI pełnił przez 25 lat prof. Janusz Danecki, a od 2006 roku prof. Katarzyna Pachniak.
23 stycznia 2008 roku Instytut Orientalistyczny uległ przekształceniu w Wydział Orientalistyczny, natomiast 24 lutego 2009 Zakład Arabistyki i Islamistyki, decyzją Rady WO UW, został przemianowany na Katedrę Arabistyki i Islamistyki, która jest w chwili obecnej jedną z trzech największych jednostek naukowych WO UW.

Od roku 1993 KAiI publikuje obcojęzyczne czasopismo naukowe Studia Arabistyczne i Islamistyczne (dotychczas ukazało się 14 numerów), a w roku 2011 Redaktor Naczelny SAI – prof. J. Danecki oraz Kierownik KAiI prof. Pachniak rozpoczęli pracę nad nową serią Studia Arabistyczne i Islamistyczne. Monografie, w której publikowane są oryginalne prace o tematyce arabistycznej i islamoznawczej.

Katedra prowadzi studia w zakresie arabistyki i islamistyki, ale rekrutację przeprowadza centralnie Wydział Orientalistyczny UW. Nabór odbywa się rokrocznie, a od roku 2007/2008 wprowadzony został podział na studia pierwszego i drugiego stopnia. W następnym roku rozpoczęto również nabór na studia niestacjonarne (wieczorowe) pierwszego stopnia. W Katedrze Arabistyki i Islamistyki studiują także doktoranci WO UW, którzy prowadzą badania literaturoznawcze oraz językoznawcze z zakresu arabistyki i islamistyki.

Głównymi kierunkami badań w Katedrze Arabistyki i Islamistyki są:

  • literaturoznawstwo, historia literatury klasycznej i współczesnej, przekładoznawstwo,
  • językoznawstwo, dialektologia języka arabskiego,
  • islamistyka, filozofia muzułmańska, historia muzułmańskiej myśli politycznej,
  • kultura Arabii przedmuzułmańskiej, klasyczna kultura arabsko-muzułmańska,
  • etnologia świata arabskiego, zwyczaje dnia codziennego,
  • historia i problemy polityczne świata arabskiego, etnohistoria,
  • historia arabistyki i islamistyki,
  • kultura popularna świata arabskiego,
  • metodyka nauczania języka arabskiego.